اختلالات یادگیری
از دهة 1960 كودكان مبتلا به ناتواني يادگيري در كانون توجه مطالعات رواني و آموزشي بوده اند ، بسياري از دانش آموزان با ناتواني يادگيري مشكلات معناداري در زبان نوشتاري دارند .بيان نوشتاري يكي از فعاليتهاي مهم و كاربردي در دوران تحصيلات دانش آموزان مي باشد كه از مقطع ابتدايي شروع مي شود.شيوع اختلال مربوط به بيان نوشتاري معلوم نيست ولي تخمين زده مي شود كه در 3 تا 10 درصد كودكان سنين مدرسه وجود داشته باشد. نسبت ابتلا در پسر و دخترمعلوم نيست . قرائني وجود داردكه بچههاي مبتلا از خانواده هايي برآمده اند كه در آنها سابقه اين اختلال وجود دارد.
مشكلات بيان نوشتاري و عواقب سوءآن تا بزرگسالي ادامه دارد و مي تواند منجر به اختلال در روابط اجتماعي و كاهش عزت نفس ودر نتيجه عملكرد پايين كودك در زمينه هاي گوناگون گردد . از طرفي دنياي امروز احتياج به افرادي دارد كه فكر و خرد را حاكم بر اعمال و افكار خويش قرار دهندو از طريق نوشتن ،افكار و عقايد خود را آزاد بيان نمايند وبه ديگران عرضه كنند.
اختلال بيان نوشتاري يكي از انواع ناتواني يادگيري درروند تحصيل مي باشد كه مشكل اصلي دانش آموز ،ناتواني در سازمان دادن به افكار خويش و تبديل آنها به شكل صحيح ارتباط نوشتاري است . بسياري از كودكان كه قادرند به طور شفاهي افكار خود را به اختصار به زبان آورند ، در برقراري ارتباط منطقي به شكل نوشتاري به كلي عاجزند.
در قرآن كريم انسان با وصف علمهُ البيان ، سرافراز گرديده است بيان به قسمي شامل بيان نوشتاري و آفرينندگي نيز مي باشد كه از طريق آن ايده ها و افكار خود را به ديگران منتقل مي كند در تمدن جديد بيشترين ارتباطات بشري از طريق زبان نوشتاري صورت مي گيرد .در دنياي جديد بيشترين ارتباطات بشري از طريق زبان نوشتاري صورت مي گيرد .
تحليل هاي دقيقي كه بيانية كميسيون ملي اعتلاي آموزش و پرورش (1983) زمينه ساز آن بود ،آشكار ساخت كه تنها كمتر از نيمي از دانش آموزان دبيرستاني امريكا قادر به نگارش كارآمد هستند همين طور كيفيت نگارش دانش آموزان سال به سال از نيمة دهة 1960 تا كنون كاهش يافته است
متأسفانه دانش آموزان ايراني هم از اين امر مستثني نيستند و اشكالاتي در نگارش دارند چنانچه اويسي (1372) مي نويسد: نگاهي گذرا به درس انشاء و روشهاي متداول تدريس آن نشان دهندة تقليدي بودن اين روشها مي باشد. دانش آموزان اغلب به رونويسي نوشته هاي ديگران پرداخته و احساس عدم توانايي در نوشتن راجع به مطلب مورد نظر را ميند . نداشتن انگيزه و بي ميلي به نوشتن و كمك گرفتن از والدين و عدم ابتكاردرنوشته ها به چشم مي خورد.بعضي مواقع عدم توانايي در نوشتن باعث احساس بي كفايتي ، حقارت ، عدم اعتماد به نفس ، سرزنش معلم و والدين ، امتناع و بي ميلي،فرار از مدرسه و اختلال سلوك در دانش آموزان مي شود و احتمال دارد دچار شكست و آسيب رواني شوند.
راهبردهاي شناختي : مورفي اصطلاح راهبردهاي شناختي را براي بيان گردة وسيعي از طرحهاي كلي يا تاكتيكهاي ذهني بكار مي برد كه افراد براي كنار آمدن با حل مسائل يا فعاليتهاي مربوط به يادگيري از آنها بهره مي گيرند .
اختلال بيان نوشتاري: در راهنماي آماري و تشخيص رواني ، اختلال در بيان نوشتاري بدين گونه تعريف شده است . علامت اساسي اختلال بيان نوشتاري مهارت نوشتن است كه بر اساس اجراي انفرادي آزمون استاندارد شده( يا ارزيابي كار در مهارتهاي نگارش) با توجه به سن تقويمي ، هوش اندازه گيري شده و ميزان آموزش فرد به طور قابل ملاحظه اي پايين تر از سطح مورد انتظار است.اختلال در بيان نوشتاري به طور قابل ملاحظه اي در پيشرفت تحصيلي و ديگر فعاليتهاي روزانة زندگي كه مستلزم مهارتهاي نوشتاري هستند، اثر ميگذارد.در صورت وجود نقص حسي ، مشكلات موجود در مهارتهاي نوشتاري بيش از آن است كه معمولاً همراه آن نقص مشاهده مي شود. به طور كلي مشكلات متعددي در نوشتن انشاء نظير خطاهاي دستوري يا نقطهگذاري درون جمله ها ، پاراگراف بندي ضعيف ، خطاهايي در هجي كردن و دستخط ضعيف كه در غياب ديگر آسيب هاي بيان نوشتاري موجود باشد ، اين تشخيص داده نمي شود .
روشPOWER (بس نوا) : يكي از روشهاي آموزش بيان نوشتاري براي دانش آموزان با ناتواني يادگيري است كه از پنج فرايند شناختي (برنامه ريزي ، سازماندهي ، نوشتن ، ويرايش و اصلاح كردن) در آموزش استفاده مي شود.كه از مدل انگلرت(1990 )گرفته شده است.
روشTREE (مد بس): يكي ديگراز روشهاي آموزش بيان نوشتاري براي دانش آموزان با ناتواني يادگيري است كه از پنج فرايند شناختي (برنامه ريزي ، سازماندهي ، نوشتن ، ويرايش و اصلاح كردن) در آموزش استفاده مي شود با اين تفاوت كه در مرحلة برنامه ريزي از چهار مرحلةديگر به نامTREE (مد بس) استفاده مي كنند.و اين روش تآكيد بر خود نظم دهي و خوداظهاري مثبت(اسناد دادن فعاليت به خود)داردكه از مدل سكستون و همكاران(1998 )گرفته شده است.
و نتیجه اینکه در جامعه امروزي نياز به نوشتن و انتقال ايده ، حتي با پيشرفتهاي الكترونيكي درزمينه ارتباطات مشهود است از اهميت والايي برخورداراست . متأسفانه مشكلات نوشتن دربين دانش آموزان بسيارديده مي شود بنابراين ضروري است كه مدارس روي بيان نوشتاري دانش آموزان بيش از پيش توجه و سرمايه گذاري نمائيم به خصوص دانش آموزاني كه ناتواني يادگيري درزمينة بيان نوشتاري دارند .