پیغام خوشامد گویی

با عرض سلام خدمت شما بازدید کنندگان عزیز
این سایت به مدیریت جواد کریم زاده(مشاور)
در زمینه مسائل خانوادگی ، تحصیلی ، جنسی و ... راه اندازی گردیده و در اختیار شما قرار گرفته است
در صورت بروز هرگونه مشکل میتوانید به روشهای زیر با مدیریت سایت ارتباط برقرار نمایید

مکالمه انلاین از طریق یاهو مسنجر یا ارسال ایمیل به
آیدی مدیریت سایت :moshaver_karimzadeh@yahoo.com

ارتباط تلفنی با مدیریت سایت که در صورت عضویت میتوانید شماره رادریافت نمایید
و یامراجعه حضوری در کلینیک با تماس و هماهنگی قبلی
با عضویت و ارائه نظراتتان ما را در اداره بهتر سایت یاری نمایید

بهبود روابط اجتماعی

          جواد کریم زاده 
            بازدید : 154
          سه شنبه 23 دی 1393
           نظرات (0)
        

بهبود روابط اجتماعی

الف بهجت و انبساط

اوّلین اثر ایمان مذهبی، از نظر بهجت زایی و انبساطآفرینی، «خوشبینی» است، خوشبینی به جهان و خلقت و هستی. ایمان مذهبی از آن جهت كه تلقّی انسان را نسبت به جهان شكل خاص می دهد، به این نحو كه آفرینش را هدفدار و هدف را خیر و تكامل و سعادت معرّفی می كند، طبعا دید انسان را نسبت به نظام كلّی هستی و قوانین حاكم بر آن خوشبینانه می سازد. حالت فرد با ایمان در كشور هستی، مانند حالت فردی است كه در كشوری زندگی می كند كه قوانین و تشكیلات و نظامات آن كشور را صحیح و عادلانه می داند، به حسن نیّت گردانندگان اصلی كشور نیز ایمان دارد و قهرا زمینه ی ترقّی و تعالی را برای خودش و همه ی افراد دیگر فراهم می بیند و معتقد است كه تنها چیزی كه ممكن است و موجب عقب ماندگی او بشود تنبلی و بی تجربگی خود او و انسانهایی مانند اوست كه مانند او مكلّف و مسئول اند. از نظر چنین شخصی، مسئول عقب ماندگی او خودش است نه تشكیلات و نظامات كشور، و هر نقصی وجود دارد از آنجاست كه او و امثال او وظیفه و مسئولیّت خویش را انجام نداده اند. این اندیشه طبعا او را به غیرت می آورد و با خوشبینی و امیدواری به حركت و جنبش وامی دارد. امّا یك فرد بی ایمان در كشور هستی، مانند فردی است كه در كشوری زندگی می كند كه قوانین و تشكیلات و تأسیسات كشور را فاسد و ظالمانه می داند و از قبول آنها هم چاره ای ندارد. درون چنین فردی، همواره پر از عقده و كینه است. او هرگز به فكر اصلاح خودش نمی افتد، بلكه فكر می كند در جایی كه زمین و آسمان بر ناهمواری است و سراسر هستی ظلم و جور و نادرستی است، درستی ذرّه ای مانند من چه اثری دارد؟ چنین كسی هرگز از جهان لذّت نمی برد. جهان برای او همواره مانند یك زندان هولناك است. این است كه قرآن كریم می فرماید: وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنْكاً . هر كس از توجّه و یاد من رو برگرداند، زندگی ای تنگ و پر از فشار خواهد داشت. آری، ایمان است كه زندگی را در درون جان ما بر ما وسعت می بخشد و مانع فشار عوامل روحی می شود. دومین اثر ایمان مذهبی از نظر بهجت زایی و انبساطآفرینی، «روشندلی» است. انسان همین كه به حكم ایمان مذهبی جهان را به نور حقّ و حقیقت روشن دید، همین روشن بینی، فضای روح او را روشن می كند و در حكم چراغی می گردد كه در درونش روشن شده باشد، بر خلاف یك فرد بی ایمان كه جهان در نظرش پوچ است، تاریك است، خالی از درك و بینش و روشنایی است، و به همین سبب خانه ی دل خودش هم در این تاریكخانه كه خود فرض كرده تاریك و مظلم است. سومین اثر ایمان مذهبی از نظر تولید بهجت و انبساط، «امیدواری» به نتیجه ی خوب تلاش خوب است. از نظر منطق مادّی، جهان نسبت به مردمی كه در راه صحیح و یا راه باطل، راه عدالت یا راه ظلم، راه درستی یا راه نادرستی، می روند بی طرف و بی تفاوت است، نتیجه ی كارشان بسته است تنها به یك چیز: «مقدار تلاش» و بس. ولی در منطق فرد با ایمان، جهان نسبت به تلاش این دو دسته بی طرف و بی تفاوت نیست، عكس العمل جهان در برابر این دو نوع تلاش یكسان نیست، بلكه دستگاه آفرینش حامی مردمی است كه در راه حقّ و حقیقت و درستی و عدالت و خیرخواهی تلاش می كنند: إِنْ تَنْصُرُوا اَللّهَ یَنْصُرْكُمْ . اگر خدا را یاری كنید (در راه حق گام بردارید) خداوند شما را یاری می كند. إِنَّ اَللّهَ لا یُضِیعُ أَجْرَ اَلْمُحْسِنِینَ. اجر و پاداش نیكوكاران هرگز هدر نمی رود. چهارمین اثر ایمان مذهبی از نظرگاه بهجت و انبساط، «آرامش خاطر» است. انسان فطرتا جویای سعادت خویش است، از تصوّر وصول به سعادت غرق در مسرّت می گردد و از فكر یك آینده ی شوم و مقرون به محرومیّت، لرزه بر اندامش می افتد، سخت دچار دلهره و اضطراب می گردد. آنچه مایه ی سعادت انسان می گردد دو چیز است: 1. تلاش 2. اطمینان به شرایط محیط موفّقیت یك دانش آموز معلول دو چیز است: سعی و تلاش خودش، دیگر مساعدت و آمادگی محیط مدرسه و تشویق و ترغیب و تقدیر اولیای مدرسه. یك دانش آموز ساعی و كوشا اگر به محیطی كه در آنجا درس می خواند و معلّمی كه آخر سال نمره می دهد اعتماد نداشته باشد و نگران یك رفتار غیر عادلانه باشد، در تمام ایّام سال دلهره و اضطراب سراپای وجودش را می گیرد. تكلیف انسان با خودش روشن است. از این ناحیه اضطرابی دست نمی دهد، زیرا اضطراب از شكّ و تردید پدید می آید. انسان درباره ی آنچه مربوط به خودش است شكّ و تردید ندارد. آنچه كه انسان را به اضطراب و نگرانی می كشاند و آدمی تكلیف خویش را درباره ی او روشن نمی بیند جهان است. آیا كار خوب فایده دارد؟ آیا صداقت و امانت بیهوده است؟ آیا با همه ی تلاشها و انجام وظیفه ها پایان كار محرومیّت است؟ اینجاست كه دلهره و اضطراب در مهیب ترین شكلها رخ می نماید. ایمان مذهبی به حكم اینكه به انسان كه یك طرف معامله است، نسبت به جهان كه طرف دیگر معامله است، اعتماد و اطمینان می بخشد، دلهره و نگرانی نسبت به رفتار جهان را در برابر انسان زایل می سازد و به جای آن به او آرامش خاطر می دهد. این است كه می گوییم یكی از آثار ایمان مذهبی آرامش خاطر است. یكی دیگر از آثار ایمان مذهبی از جنبه ی انبساط بخشی، برخورداری بیشتر از یك سلسله لذّتهاست كه «لذّت معنوی» نامیده می شود. انسان دو گونه لذّت دارد: یك نوع لذّتهایی است كه به یكی از حواسّ انسان تعلّق دارد كه در اثر برقراری نوعی ارتباط میان یك عضو از اعضا با یكی از موادّ خارجی حاصل می شود، مانند لذّتی كه چشم از راه دیدن و گوش از راه شنیدن و دهان از راه چشیدن و لامسه از راه تماس می برد، نوع دیگر لذّتهایی است كه با عمق روح و وجدان آدمی مربوط است و به هیچ عضو خاص مربوط نیست و تحت تأثیر برقراری رابطه با یك مادّه ی بیرونی حاصل نمی شود، مانند لذّتی كه انسان از احسان و خدمت، یا از محبوبیّت و احترام، و یا از موفّقیت خود یا موفّقیت فرزند خود می برد كه نه به عضو خاص تعلّق دارد و نه تحت تأثیر مستقیم یك عامل مادّی خارجی است. لذّات معنوی از لذّات مادّی، هم قوی تر است و هم دیرپاتر. لذّت عبادت و پرستش خدا برای مردم عارف حق پرست از این گونه لذّات است. عابدان عارف كه عبادتشان توأم با حضور و خضوع و استغراق است بالاترین لذّتها را از عبادت می برند. در زبان دین از «طعم ایمان» و «حلاوت ایمان» یاد شده است. ایمان حلاوتی دارد فوق همه ی حلاوتها. لذّت معنوی آنگاه مضاعف می شود كه كارهایی از قبیل كسب علم، احسان، خدمت، موفّقیت و پیروزی، از حسّ دینی ناشی گردد و برای خدا انجام شود و در قلمرو «عبادت» قرار گیرد.

ب نقش ایمان در بهبود روابط اجتماعی

انسان مانند برخی از جانداران دیگر، اجتماعی آفریده شده است. فرد به تنهایی قادر نیست نیازهای خویش را برطرف سازد. زندگی باید به صورت یك «شركت» درآید كه همه در وظایف و بهره ها سهیم باشند و یك نوع «تقسیم كار» میان افراد برقرار شود با این تفاوت میان انسان و سایر جاندارهای اجتماعی- مانند زنبور عسل- كه در آنها تقسیم كار و وظیفه به حكم غریزه و به فرمان طبیعت صورت گرفته است و امكان هر نوع تخلّف و سرپیچی از آنها گرفته شده است، بر خلاف انسان كه موجودی آزاد و مختار است و كار خویش را آزادانه و به عنوان «وظیفه» و «تكلیف» باید انجام دهد. به عبارت دیگر، آن جاندارها همان طور كه نیازهاشان اجتماعی است، غرایز اجتماعی نیز به صورت جبری حاكم بر آنهاست. انسان نیازهایش اجتماعی است بدون آنكه چنان غرایزی بر او حكومت كند. غرایز اجتماعی انسان به صورت یك سلسله «تقاضا» در باطن انسان وجود دارد كه در سایه ی تعلیم و تربیت باید پرورش یابد. زندگی سالم اجتماعی آن است كه افراد قوانین و حدود و حقوق یكدیگر را محترم شمارند، عدالت را امری مقدّس به حساب آورند، به یكدیگر مهر بورزند، هر یك برای دیگری آن را دوست بدارد كه برای خود دوست می دارد و آن را نپسندد كه برای خویش نمی پسندد، به یكدیگر اعتماد و اطمینان داشته باشند، ضامن اعتماد متقابل آنها كیفیّات روحی آنها باشد، هر فردی خود را متعهّد و مسئول اجتماع خویش بشمارد، در سرّی ترین نهانخانه ها همان تقوا و عفاف از آنها بروز كند كه در ملأ عام، در نهایت بی طمعی به یكدیگر نیكی كنند، در مقابل ظلم و ستم بپاخیزند و به ستمگر و فسادگر مجال ستمگری و افساد ندهند، ارزشهای اخلاقی را محترم بشمارند، با یكدیگر مانند اعضای یك پیكر متّحد و متّفق بوده باشند. آن چیزی كه بیش از هر چیز حق را محترم، عدالت را مقدّس، دلها را به یكدیگر مهربان و اعتماد متقابل را میان افراد برقرار می سازد، تقوا و عفاف را تا عمق وجدان آدمی نفوذ می دهد، به ارزشهای اخلاقی اعتبار می بخشد، شجاعت مقابله با ستم ایجاد می كند و همه ی افراد را مانند اعضای یك پیكر به هم پیوند می دهد و متّحد می كند، ایمان مذهبی است. تجلّیات انسانی انسانها كه مانند ستارگان در آسمان تاریخ پرحادثه ی انسانی می درخشد، همانهایی است كه از احساسهای مذهبی سرچشمه گرفته است.

ج كاهش ناراحتیها

زندگی بشر خواه ناخواه همچنانكه خوشیها، شیرینیها، به دست آوردنها و كامیابیها دارد، رنجها، مصائب، شكستها، از دست دادنها، تلخیها و ناكامیها دارد. بسیاری از آنها قابل پیشگیری یا بر طرف كردن است هر چند پس از تلاش زیاد. بدیهی است كه بشر موظّف است با طبیعت پنجه نرم كند، تلخیها را تبدیل به شیرینی نماید، امّا پاره ای از حوادث جهان قابل پیشگیری و یا برطرف ساختن نیست. مثلا پیری. انسان خواه ناخواه به سوی پیری گام برمی دارد و چراغ عمرش رو به خاموشی می رود. ناتوانی و ضعف پیری و سایر عوارض آن، چهره ی زندگی را دژم می كند. بعلاوه اندیشه ی مرگ و نیستی، چشم بستن از هستی، رفتن و جهان را به دیگران واگذاشتن، به نوعی دیگر انسان را رنج می دهد. ایمان مذهبی در انسان نیروی مقاومت می آفریند و تلخیها را شیرین می گرداند. انسان با ایمان می داند هر چیزی در جهان حساب معیّنی دارد و اگر عكس العملش در برابر تلخیها به نحو مطلوب باشد، فرضا خود این غیر قابل جبران باشد، به نحوی دیگر از طرف خداوند متعال جبران می شود. پیری به حكم اینكه پایان كار نیست و بعلاوه یك فرد با ایمان همواره فراغت خویش را با عبادت و انس با ذكر خدا پر می كند، مطبوع و دوست داشتنی می شود بطوری كه لذّت زندگی در دوره ی پیری برای مردم خداپرست از دوره ی جوانی بیشتر می گردد. قیافه ی مرگ در چشم فرد با ایمان با آنچه در چشم فرد بی ایمان می نماید، عوض می شود. از نظر چنین فردی دیگر مرگ، نیستی و فنا نیست، انتقال از دنیایی فانی و گذرا به دنیایی باقی و پایدار، و از جهانی كوچكتر به جهانی بزرگتر است، مرگ منتقل شدن از جهان عمل و كشت است به جهان نتیجه و محصول. از این رو چنین فردی نگرانیهای خویش را از مرگ با كوشش در كارهای نیك كه در زبان دین «عمل صالح» نامیده می شود برطرف می سازد. از نظر روان شناسان، مسلّم و قطعی است كه اكثر بیماریهای روانی كه ناشی از ناراحتیهای روحی و تلخیهای زندگی است، در میان افراد غیر مذهبی دیده می شود. افراد مذهبی به هر نسبت كه ایمان قوی و محكم داشته باشند از این بیماریها مصون ترند. از این رو یكی از عوارض زندگی عصر ما كه در اثر ضعف ایمانهای مذهبی پدید آمده است افزایش بیماریها و بیماریهای روانی و عصبی است.